ترکیه برای تداوم حضور نظامی در افغانستان، با آمریکا به توافق اولیه رسیده اما مسیر حضور حرکت در افغانستان برای ترکیه یک فضای هموار و جاده باز و روشن نیست و در این منطقه چالش‌های عمده‌ای وجود دارد.

ستون‌نویس روزنامه جمهوریت با اشاره به عدم استفاده ترکیه از سامانه موشکی اس 400 آن را به عنوان اصلی‌ترین نقطه ضعف آنکارا در مواجه با فشارهای آمریکا قلمداد کرده و با اشاره به اظهارات مسئولان ترک در ماه‌های گذشته، 6 مدل مختلف برای حل این مسئله برشمرد.

جم گوردنیز استراتژیست نظامی تُرک موضوعاتی که ناتو بر روی آن‌ها به ترکیه فشار وارد خواهد شد را به ترتیب مسئله اس 400 روسی، تغییر سیاست در قبال مسئله پ.ک.ک که مورد حمایت آمریکا است، تغییر سیاست در سوریه و لیبی و هماهنگی آنکارا با آمریکا عنوان کرد.

آمریکا برای اولین بار و تحت ریاست بایدن وقایع سال ۱۹۱۵ ارامنه را به عنوان نسل‌کشی معرفی کرد، اما هم اکنون این تنش‌ها ابعاد جدیدی نیز به خود گرفته است، ترکیه در حال تأسیس پایگاه نظامی پهپادی در بخش شمالی و ترک‌نشین قبرس می‌باشد.

واشنگتن از ترکیه می‌خواهد که به طور رسمی تعهد بدهد که سامانه موشکی اس 400 را فعال نکند و تضمین فعال نشدن سامانه اس 400 از سوی کارشناسان نظامی آمریکایی انجام خواهد گرفت که طرف تُرک باید به صورت رسمی آن را بپذیرد.

به استثنای حزب دموکراتیک خلق‌ها به عنوان نهاد اقماری پ.ک.ک، همه احزاب مخالف اردوغان با اندکی تُن بالا و پایین علیه جو بایدن موضع گرفته‌اند و در این میانه دولت و حزب حاکم تنها نمانده و این موضوع به آلت سیاسی و رقابت حزبی داخلی تبدیل نشده است.

اغلب سران سیاسی ترکیه، اقدام جو بایدن را همچون یک معامله سیاسی قلمداد می‌کنند که طرف پیروز آن لابی ارامنه و کشور ارمنستان و طرف مغبون آن ترکیه است که از دید سیاستمداران آنکارا، در مظان تهمت پراکنی تاریخی و اتهام بی‌اساس قرار گرفته است.

رئیس‌جمهور آمریکا طی بیانیه‌ای به‌صورت رسمی از کشتار ارامنه توسط امپراتوری عثمانی در جریان جنگ جهانی اول به‌عنوان «نسل‌کشی» یاد کرد.

در شرایط کنونی، با توجه به فضای سیاسی حاکم بر آمریکا و همچنین رویکرد تند سناتورهای آمریکایی به روابط آنکارا – مسکو، اتخاذ یک موضع همنوا با لابی ارامنه از سوی جو بایدن علیه ترکیه، دور از ذهن به نظر نمی‌رسد.

دیپلمات سابق آمریکایی با اشاره به این که ترکیه با روسیه در پرونده های قره باغ، سوریه و مدیترانه شرقی دچار اختلاف است، از احتیاج متقابل غرب و ترکیه به هم در برابر روسیه سخن گفت و نوشت: اگر ترکیه با حمایت از اوکراین به سمت غرب بازگردد، شانس از سرگیری ارتباطات را پیدا خواهد کرد.

اگرچه واکنش آمریکا به قرارداد موشکی ترکیه و روسیه، به یک نقطه عطف مهم تبدیل شده، اما واقعیت این است که مسئله فقط موشک اس 400 نیست و آمریکا، از مشی دفاعی ترکیه دل خوشی ندارد و حرکت در مسیر استقلال و خودکفایی دفاعی را برنمی‌تابد.

وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد، ایالات‌متحده سازمان صنایع دفاعی ترکیه را به همراه چهار مقام بلندپایه آن، مورد تحریم قرار داد و علت وضع این تحریم‌ها را ارتباط این مقامات ترکیه با بخش دفاعی و اطلاعاتی روسیه عنوان کرد.

«بسام صباغ» از ترکیه خواست تا نیروهایش را از خاک سوریه بیرون برده و حمایت از تروریسم را متوقف کند. وی همچنین از آمریکا خواست تا به اشغال اراضی سوریه و حمایت از گروه‌های جدایی‌طلب کُرد و سرقت منابع سوریه را پایان بخشد.

لابی قوی یونانی‌های مقیم آمریکا، بایدن را همسو با دکترین یونان کرده است. بایدن از حامیان ادعای نسل‌کشی ارمنیان بوده و حتی در موضوع قره‌باغ هم از دولت ارمنستان حمایت کرد.

دستگاه امنیتی ترکیه قبلاً خود عامل افشای جنایت جمال خاقشچی بود، اما امروز ترکیه دچار یک دوگانگی است و تصمیم دارد واکنشی علیه عربستان نشان ندهد.